หยกแท้ กับหินหยก เหมือนหรือต่างกันอย่างไร

“ทำไมใส่กำไลหินหยก ไม่หาหยกใส่หละ” เป็นคำพูดของลูกค้าท่านหนึ่งของณิชชา ได้เล่าให้ฟังว่ามีคนมากล่าวแบบนี้กับเขา แต่เขาไม่ได้สนใจยังใส่กำไลหยกอันนั้นเหมือนเดิม ยิ่งใส่ยิ่งสวยยิ่งเงาขึ้นเรื่อยๆ เพราะมั่นใจว่านี้คือหยกแท้จริงๆ เอ.....แล้วหยกแท้กับหินหยก คืออะไรกันแน่

“หยกแท้ คือหินชนิดหนึ่ง เป็นอัญมณีชนิดหนึ่ง” นี่คือสิ่งที่ณิชชาจำใส่หัวมาตลอดตั้งแต่ได้ร่ำเรียนมา

1. มารู้จักหิน แร่ แร่รัตนชาติ อัญมณี และเพชรพลอยกันก่อน

1.1 หิน หมายถึง ของแข็งที่ประกอบไปด้วยแร่ชนิดเดียวกันหรือหลายชนิดรวมตัวกันอยู่ตามธรรมชาติ

1.2 แร่ หมายถึง ธาตุหรือสารประกอบอนินทรีย์ที่มีสถานะเป็นของแข็งเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติและมีโครงสร้างภายในที่เป็นผลึก มีสูตรเคมีและสมบัติอื่นๆ ที่แน่นอนหรือเปลี่ยนแปลงได้ในวงจำกัด

1.3 แร่รัตนชาติ หมายถึง แร่หรือหินมีค่า ที่ยังไม่ผ่านการตกแต่ง แต่สามารถนำมาเจียระไนหรือขัดมันให้เกิดความสวยงาม มีความเด่นชัดของสี ความวาว การให้แสงผ่าน การกระทบแสง นิยมนำมาทำเป็นเครื่องประดับ โดยการขายเป็นกระรัต เช่น ไพลิน หยก เพทาย มรกต โกเมน เป็นต้น

1.4 อัญมณี หมายถึง รัตนชาติที่ผ่านการตกแต่ง เช่น ขัดมัน เจียระไน หรือแกะสลักแล้ว แบ่งกลุ่มอัญมณีได้ 2 กลุ่มใหญ่ คือ 1.เพชร (Diamonds) 2.พลอย(Colored Stones) หมายถึง อัญมณีต่างๆ เช่น ทับทิม ไพลิน มรกต หยก ฯลฯ ไม่รวมเพชร

2. หยกและคุณสมบัติเฉพาะที่ทำให้หยกเป็นอัญมณี

2.1 ความสวยงาม(Beauty) หยกธรรมชาติมีลักษณะภายนอกเหมือนก้อนหินทั่วไปทุกประการ ถ้าหยกและหินมีขนาดเท่ากัน หยกจะหนักกว่าหิน เพราะหยกมีความแข็งและมีความถ่วงจำเพาะมากกว่าหิน หยกมีความเหนียวมาก จึงนำมาเจียระไนและแกะสลัก ขัดมัน ให้เกิดความสวยงาม มีสีสันสวยงาม มีความวาว แสงผ่านได้ มีการกระทบแสง มีสภาพกึ่งๆโปร่งใสถึงทึบแสง นำมาทำเป็นเครื่องประดับได้อย่างสวยงาม

2.2 ความทนถาวร(Durability)

2.2.1 มีความแข็ง(Hardness) -หยกเจดไดต์(Jedeite) มีความแข็ง 6.5-7

-หยกเนฟไฟรต์(Nephrite) มีความแข็ง 6-6.5

2.2.2 มีความเหนียว(Toughness) โครงสร้างของหยกมีการเกาะเกี่ยวตัวกันของอะตอมที่แน่นหนาและไม่มีรอยแยก มีความเหนียวสามารถแกะสลักลวดลายที่วิจิตรงดงามได้

2.2.3 มีความทนทาน(Stability) หยกทนต่อแรงกดดัน แรงกระแทกกระทั้นได้สูง สามารถเก็บไว้ได้นานโดยยังคงความงามครบถ้วนเสมอ

2.3 ความหายาก(Rarity) ประเทศไทยไม่มีหยก

2.3.1. หยกเจตไดต์ แหล่งหยกที่สำคัญอยู่ที่ เมียนมาร์ อเมริกากลางเน้นไปที่กัวเตมาลา ญี่ปุ่น และสหรัฐอเมริกา

2.3.2. หยกเนฟไฟรต์ แหล่งเหมืองหยกที่สำคัญอยู่ที่ ไต้หวัน แคนนาดา นิวซีแลนด์ ออสเตรเลีย จีน อเมริกา และรัสเซีย

หยกเป็นอัญมณีชนิดหนึ่ง เป็นประเภทหนึ่งของแร่รัตนชาติ และเกิดขึ้นมาโดยธรรมชาติ พบได้ในหินใต้พื้นโลก หยกแท้มีความแข็ง ความเหนียว ความทนทาน สามารถนำไปเจียระไน แกะสลักได้ มีสีสันสวยงาม มันวาว แสงผ่านได้ มีการกระทบแสง มีสภาพกึ่งๆโปร่งใสถึงทึบแสง นำมาทำเป็นเครื่องประดับได้อย่างสวยงาม และหายาก.....

วิธีการง่ายๆที่สามารถสังเกตได้ อัญมณีแตกต่างจากหินคือ แสงทะลุผ่านได้ มีความโปร่งแสงจะมากหรือน้อยก็ต้องเห็นบ้างในเนื้อหิน ส่วนหิน....แสงจะผ่านไม่ได้จะทึบแสง....มองดูแล้วจะด้านๆ ไม่ค่อยมีความเงางาม ระมัดระวังหยกเลียนแบบ ที่นำหินสีเขียวมาขายแล้วบอกว่าเป็นหยกนะคะ ส่วนคำว่า “หินหยก” กับ “หยกแท้” สามารถใช้ได้ทั้งสองคำไม่ผิดอะไรค่ะ เพราะหยกก็คือหินชนิดหนึ่งนั่นเอง

25  กันยายน 2564